De gemeente op X (Twitter): kan dat nog?
“Stop met Twitter, want het blijkt een wapen voor dictators en hun lakeien.” Dat schreef een bewoner in een recente brief aan de gemeenteraad. Deze Delftenaar ziet een probleem in twitterende politici, maar hoe kijken Delftse raadsleden hier zelf naar?
In de brief aan de gemeenteraad schrijft de Delftenaar, wiens naam onbekend is: “Niet alleen houdt de gemeente — deels in naam van haar burgers — de status van ‘rijkste man ter wereld’ in stand, maar ze doet onvermoed ook mee aan een gigantisch sociaal experiment dat er inmiddels op gericht lijkt om, middels desinformatie, onze democratie ten gronde te richten.”
Jolanda Gaal van Onafhankelijk Delft vindt het ‘belachelijk’. Zij noemt X (het voormalige Twitter) ‘gewoon een kanaal om het recht op vrijheid van meningsuiting te gebruiken’. Daarnaast is het wat haar betreft een weg voor de gemeente en voor gemeenteraadsleden om mensen bij de politiek te betrekken: “En we hebben al zoveel moeite om mensen te bereiken”, besluit Gaal.
‘eXit’
Ook in de Delftse gemeenteraad zitten genoeg partijen die bezorgd zijn over de invloed van sociale media in het algemeen, en X in het bijzonder. Bij Volt besloot de Tweede Kamerfractie eerder al van X af te gaan. En ook lokaal wil Volt af van Musks platform. Raadslid Eva Brussaard laat weten bezig te zijn met schriftelijke vragen aan B&W over het sociale mediagebruik van de gemeente. Daarbij zegt ze ook al eerder bezig te zijn geweest met een ‘eXit motie’.
PvdA’er Mick van der Steeg houdt zich eveneens met dit thema bezig: “Ik heb naar aanleiding van tumult rondom X (maar ook Facebook) geconstateerd dat veel mensen vertrokken van deze platforms. Toen heb ik een motie opgesteld die oproept tenminste ervoor te zorgen dat wat de gemeente communiceert via sociale media ook zonder account te zien is.”
Hierbij zegt Van der Steeg dat het social mediagebruik van de gemeente op een later punt besproken kan worden in de gemeenteraad: “Uiteindelijk is een vertrek van X iets waarover we dan het debat kunnen voeren. Wij zouden voor zijn.”
Mensen bereiken
Er zouden ook partijen tegen zijn. Bram Stoop (Hart voor Delft) ziet bijvoorbeeld niets in het stoppen met X. Het is volgens hem maar de vraag hoeveel effect het zou hebben, als er een motie kwam om te stoppen met X. Hij licht toe dat er in de gemeenteraad eerder per motie werd besloten dat raadsleden voor onderling contact geen gebruik meer zouden maken van Whatsapp. “Maar ondertussen gebruikt bijna iedereen dat nog.”
Daarbij vragen raadsleden als Gaal en Stoop zich af: “Waar houdt het op, als we van X af moeten?” Gaal stelt zich hierbij voor dat de enige informatievoorziening vanuit de gemeente de stadskrant in de Delft op Zondag zou zijn. En dat terwijl de gemeente toch zoveel mogelijk mensen wil informeren.
Hier zit ook voor tegenstanders van X een probleem. Aan de ene kant willen ze af van controversiële platforms. Aan de andere kant is social media wel een manier om mensen te bereiken. “Bovendien draagt de aanwezigheid van betrouwbare maatschappelijke en democratische instellingen, zoals de gemeente Delft, bij aan het tegengaan van desinformatie.” Zo zegt Sophie Wentink (STIP).
Machtsposities
Wat haar betreft stopt de gemeente niet met social media, maar wordt er overgestapt op ‘privacyvriendelijke en democratische platformen’. “Op deze manier blijft de gemeente toegankelijk en transparant voor al haar inwoners, zonder afhankelijk te zijn van commerciële partijen met problematische machtsposities.”
De discussie over X, en andere sociale media, is daarmee niet voorbij. Verschillende raadsleden maken voor zichzelf al een keuze. Zo vertelt Van der Steeg dat hij zelf al van X en Facebook af is. Stoop denkt er daarentegen niet over te stoppen met X: “Ik Twitter vanuit mijn eigen beleving en blijf dat doen.” En wat er gebeurt met het X-account van de gemeente, daarover zullen de debatten de komende tijd volgen.
Elon Musk
Kritiek op social media-bedrijven, en X in het bijzonder, is niet van de lucht. Al jaren wordt er gewaarschuwd voor het gevaar van privacygevoelige gegevens die in handen komen van techreuzen als Facebook en Amazon. Twitter/X is alleen maar controversiëler geworden sinds Elon Musk, de rijkste man ter wereld en vertrouweling van president Donald Trump van de VS, het medium gekocht heeft.
Sinds X een speelbal van Musk is geworden, groeien de zorgen dat het platform gebruikt wordt om de politiek te beïnvloeden met de dag. Daardoor wordt er bij verschillende instanties nagedacht over het stoppen. Zo meldt Sleutelstad vandaag dat de gemeente Leiden stopt met het gebruiken van X. De afgelopen tijd kondigden ook gemeentes als Tilburg, Helmond en Den Bosch aan deze keuze te maken.