Delft biedt minder huizen aan statushouders dan wettelijk afgesproken

De taakstelling voor de eerste helft van dit jaar bestond uit het vinden van huizen voor 111 mensen met een verblijfsvergunning. Ondanks dat Delft in het voorgaande jaar 6 mensen meer een huis had aangeboden dan nodig, lukt het in de eerste helft van dit jaar niet te voldoen aan die eis: slechts 89 statushouders werden gehuisvest. Daarmee loopt Delft dus achter. De verwachting van de gemeente is dat die achterstand in de tweede helft van dit jaar niet wordt goedgemaakt. Dat heeft de gemeente inmiddels ook laten weten aan de provincie Zuid-Holland, die toezicht houdt op de uitvoering van de wettelijke taak om statushouders op te vangen. 

Er zijn volgens de gemeente verschillende problemen die ervoor zorgen dat het ingewikkeld is huizen te vinden voor statushouders. Het lukt woningcorporaties bijvoorbeeld niet om zo veel huizen voor ‘bijzondere doelgroepen’ vrij te maken als de gemeente van ze zou willen. Dit heeft er onder andere mee te maken dat juist de goedkopere woningen, waar statushouders terecht moeten komen, erg gewild zijn onder reguliere woningzoekers. Hierdoor heeft de gemeente met de corporaties af moeten spreken dat ze in 2024 voor 146 statushouders een woning moeten vinden, terwijl de gemeente een taak heeft voor een totaal van 206 statushouders. Dit betekent dat de gemeente voor 60 mensen een andere oplossing moet vinden. 

Een ander probleem waar B&W tegen aan loopt is de realisatie van flexwoningen aan de Brasserskade. In 2022 besloot het college dat hier meer dan 80 flexwoningen moesten komen. Hiervoor waren afspraken gemaakt met woningcorporatie Vidomes en de rijksoverheid. In het bericht aan de gemeenteraad schrijft B&W nu over de realisatie van deze woningen dat het ‘verre van voortvarend’ gaat. Dit betekent dus dat statushouders hier niet de woonruimte hebben, die de gemeente verwachtte aan te kunnen bieden.

De gemeente heeft gezocht naar oplossingen voor het probleem. In gesprekken met corporaties is overeengekomen dat bovenop de eerdere afspraken 30 jonge alleenstaande vluchtelingen opvangen moeten worden. De gemeente wil echter niet dat de huisvesting van statushouders ten koste gaat van andere kwetsbare groepen die een huis nodig hebben. Daardoor kan er van de corporaties niet veel meer gevraagd worden.

Uit de informatiebrief blijkt echter dat B&W enkele aanmerkingen hebben op het COA, dat ervoor verantwoordelijk is statushouders aan een gemeente te koppelen: “Markant is dat het COA bij 35 gemeenten - gegeven de hoogte van de taakstelling - te weinig te huisvesten statushouders aan de desbetreffende gemeenten koppelt. Delft behoort tot de groep gemeenten aan wie het COA wel voldoende statushouders koppelt.” Ook schrijft het college: “Het college en de corporaties zijn van mening dat we meer statushouders kunnen huisvesten als het COA studerende statushouders aan Delft weet te koppelen. Studentenhuisvester DUWO kan deze dan bedienen.” De gemeente wil het COA dan ook aansporen dit laatste te doen.

Mogelijkheden om meer woningen voor statushouders zijn volgens het stadsbestuur beperkt. Leegstaande kantoorpanden zijn er weinig en kunnen beter anders gebruikt worden, volgens B&W. Woningen opkopen, in samenwerking met corporaties, is te duur. Over verdere mogelijkheden tot het creëeren van woonruimte voor statushouders schrijft men dat ‘oplossingen met steun van het Rijk nodig zijn’.

Inmiddels heeft de gemeente bij de provincie kenbaar gemaakt dat de taakstelling voor dit jaar niet gehaald wordt. De stadsbestuurders schrijven: “Delft heeft een goed ‘track-record’ en de provincie staat positief tegen over de inzet die Delft heeft.” Ondanks het goede ‘track-record’ van Delft, kunnen er wel gevolgen zitten aan het niet halen van de taakstelling. Als dit in de komende jaren vaker gaat voorkomen, kan het tot sancties leiden.