Delftse politiek schrikt van moskee-spionage: 'Als dit klopt, is het onacceptabel'

De Delftse gemeenteraad is flink geschrokken van het onderzoek van NRC. Uit dat onderzoek bleek dat ook de gemeente Delft onderzoeksbureau NTA de opdracht heeft gegeven om moskeeën en andere Islamitische organisaties door te lichten. De Delftse fracties van het CDA, GroenLinks, Onafhankelijk Delft en PvdA hebben allen schriftelijke vragen gesteld naar het heimelijk onderzoek in opdracht van de gemeente.

Dat betekent dat burgemeester Marja van Bijsterveldt (CDA) wat heeft uit te leggen aan de gemeenteraad. Het CDA stelt dat het vertrouwen is geschaad met Delftse moslimorganisaties. Ook vragen de verschillende partijen zich in de schriftelijke vragen af of de gemeenteraad niet eerder al geïnformeerd had moeten worden over de werkwijze van NTA en hoe het college tot het besluit is gekomen om met het bureau in zee te gaan.


'We horen in de eerste plaats natuurlijk graag van het college of het verhaal ook klopt. Zeker omdat het gaat om praktijken die tegen de wet in druisen. Maar als het zo is, dan is dit onacceptabel. Je hebt je als gemeente aan de wet te houden', vertelt Rob van Woudenberg, fractievoorzitter van het CDA. Het raadslid wil vooral weten hoe het precies zit, hoe het onderzoek is aangevraagd en wie de opdracht heeft gegeven.

Vertrouwen met bewoners geschaad
Uit berichtgeving van NRC bleek dat onderzoeksbureau NTA voor minstens tien gemeenten een infiltratie-onderzoek heeft uitgevoerd. Niet alleen in Delft, maar ook in Leidschendam-Voorburg en Zoetermeer is er een ‘krachtenveldanalyse’ uitgevoerd op aanraden van de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV). Daarbij zouden onderzoekers zijn geïnfiltreerd in de moskeeën. Ook werd bekend dat andere gemeenten zoals Utrecht al afzagen van een soortgelijk onderzoek.

Volgens Van Woudenberg is het schenden van de wet overigens niet de enige zorg. Hij ziet dat mogelijk het vertrouwen geschaad is met de moskeeën. ‘Je hoort zowel landelijk als lokaal steeds vaker dat de overheid op grote afstand staat van zijn inwoners. Wanneer dit klopt, is dit ook zo’n voorbeeld. Je benadert de mede-inwoners op deze manier met wantrouwen’, legt de fractievoorzitter uit. 'Dat is een belangrijk punt voor ons. Wij vinden het belangrijk dat de overheid dienstbaar is en vooral ook betrouwbaar, we moeten als eerste staan voor de normen en waarden die we belangrijk vinden.'

Gemeente rechtvaardigd werkwijze
Andere partijen hadden ook flink wat vragen over het heimelijk onderzoek. De raadsleden willen weten wat de toedracht was, waarom er is gekozen voor deze onderzoeksmethode en op welke bevoegdheid de gemeente zich heeft gebaseerd bij het geven van de onderzoeksopdracht aan NTA. Ook vragen de partijen zich af of het onderzoek wel rechtmatig was, gezien er twijfels zijn over het feit dat er acute dreiging was.

De gemeente liet eerder deze week zelf weten dat de reden voor het inzetten van het bureau was, omdat er in de jaren daarvoor twintig jongeren uit Delft waren vetrokken naar Syrië om zich daar aan te sluiten bij IS. Een woordvoerder van de gemeente zei toen dat het daarom nodig was om betere beeldvorming te krijgen van het zogenoemde krachtenveld in de gemeenschap.

Oppositie heeft bedenkingen
Onafhankelijk Delft-raadslid Liedewei Timmermans heeft zo haar bedenkingen bij het onderzoek dat gedaan in de moskeeën. 'Het is vooral de vraag van wat de gemeente mag doen, het blijkt op dit moment totaal niet duidelijk wat die bevoegdheden nu zijn', legt zij uit over haar vragen. Wel heeft ze begrip voor waarom de gemeente heeft gekozen voor het onderzoek.

'Zeker omdat de situatie voorheen best heftig was, met de jongeren die naar Syrië vertrokken. Maar toch vraag ik mij dan vervolgens wel af waarom andere gemeenten als Utrecht hebben afgezien van het onderzoek. Het voelt in ieder geval schimmig en ik vraag mij dan toch af waarom het nodig was op deze manier', vertelt Timmermans verder. De partijen zullen nog even moeten wachten op antwoorden, deze worden half november pas verwacht.

Eerder kwam de gemeente Delft al in opspraak, omdat zij ook bewoners volgen met een 'nepaccount' in het kader van de openbare orde en veiligheid. Toen gaf de gemeente ook al te kennen dat de informatie die gevonden wordt met dat account, ook te maken kan hebben met extremisme, het voorkomen van rellen en radicalisering. De onafhankelijke functionaris gegevensbescherming (FG), die rapporteert aan de Autoriteit Persoonsgegevens, is daarom bezig met een onderzoek. Het is nog onduidelijk wanneer dit onderzoek is afgerond.