Gaat een game zorgen voor meer meldingen over criminaliteit?
Bij de laatste editie van de Delft op zondag zat een ‘gamekrant’. Deze krant is onderdeel van een project, waar ook een mobiele game-app bij hoort. Doel van deze krant en game is mensen eerder melding te laten doen bij de politie van criminaliteit. Ondertussen zegt een vertegenwoordiger van het politiebureau Delft dat er bij hem en zijn collega’s niets bekend was over dit project.
Enigszins verward is John Scheele, operationeel leidinggevende bij politiebureau Delft, wanneer Omroep Delft hem belt met vragen over ‘Eenheid 75’. Deze game, met bijbehorende krant, is een project dat eerder in meerdere Nederlandse gemeenten is uitgerold. Sinds 4 mei is deze game die gebruik maakt van ‘augmented reality’ ook in Delft te spelen. Wie deze game speelt, zoekt op verschillende locaties in de stad naar aanwijzingen, op basis waarvan zij melding kunnen maken over een fictieve misdaad. Scheele vraagt het na bij enkele collega’s, maar het blijkt dat de Delftse afdeling van de politie nauwelijks op de hoogte is van dit project.
‘Samenwerking’
Dit terwijl de game bedoeld is om te zorgen dat burgers eerder bereid zijn melding te maken bij de politie over signalen van criminaliteit. Wie de bij de game horende krant opent ziet ook meteen een logo van de politie afgedrukt staan. Zoals eerder genoemd, is Delft niet de eerste gemeente waar deze game gebruikt is. Een gemeente die Delft voorging is Katwijk. De woordvoering van de politie voor die gemeente schrijft in antwoord op vragen van Omroep Delft dat het spel ‘een samenwerking tussen gemeenten, politie, Openbaar Ministerie en Meld Misdaad Anoniem’ is.
“Het spel leeft in Katwijk. Op dit moment is het spel 138 keer gespeeld.” Vertelt de woordvoerder van de politie te Katwijk. In deze gemeente wonen ruim 65.000 mensen en het spel werd oktober vorig jaar geïntroduceerd. Gevraagd naar contact met de gemeente Delft schrijft deze woordvoerder: “We wisten enkel van de gemeente dat zij dit zelf ook wilden gaan doen.”
Signalen
Met behulp van de game en de krant willen de initiatiefnemers burgers ‘beter bewust maken van signalen van ondermijnende criminaliteit’. In de bijbehorende krant worden zulke signalen ook beschreven. Zo is er een ‘artikel’ te lezen met de titel ‘Straattaal wint aan populariteit onder criminelen’. Hierbij is zelfs een ‘straattaal woordenboek’ geleverd. Omroep Delft heeft de gemeente Delft gevraagd te reflecteren op deze en andere opvallende zaken die in de krant genoemd worden als mogelijke signalen van criminaliteit. De woordvoering van de gemeente heeft hierop laten weten dat het door het reces en de nabije Hemelvaartsdag nog niet mogelijk is deze vragen te beantwoorden.
Uit onderzoek blijkt dat deze methode daadwerkelijk helpt bij het creëren van bereidheid tot het melding maken van vermoedens over criminaliteit. ‘Bureau Broekuizen’, een onderzoeks- en adviesbureau, onderzocht in 2021 het effect van Eenheid 75 in enkele gemeenten waar het toen al gebruikt werd. Deze onderzoeker stelt dat de doelgroep van deze game relatief jong is en vrij weinig kennis heeft over signalen van (drugs)criminaliteit. “De meerderheid van de respondenten heeft na deelname meer kennis over signalen van drugscriminaliteit en hoe deze te melden”, meldt het onderzoeksrapport.
‘Pokemon-achtig spel’
Een voorbeeld hiervan is het melding maken van het vermoeden dat iemand hennep teelt. In de onderzoeksgroep gaven vooraf 18 mensen aan zeker niet of waarschijnlijk niet melding hiervan te maken. Na het spelen van de game gaf nog slechts 1 persoon aan dit waarschijnlijk niet te doen. Een vergelijkbaar beeld komt naar voren bij misdaden als het maken van harddrugs, het verkopen van harddrugs, illegaal gokken, arbeidsuitbuiting, wapenhandel, illegale prostitutie en het dumpen van drugsafval.
De onderzoeker heeft een verklaring voor de constatering dat deze aanpak een wat jongere groep aanspreekt: ‘Een Pokémon-achtig spel zal over het algemeen vooral de wat jongere inwoners enthousiasmeren’. Hiermee verwijst het rapport naar het feit dat de game gebruikmaakt van ‘Augmented Reality’. Hiermee kunnen er in de game virtuele objecten geplaatst worden in de echte omgeving. Dit is een techniek die eerder ook gebruikt is in de populaire game 'Pokémon Go’.
Effect
Volgens de onderzoeker heeft de game dus effect op de bereidheid signalen van criminaliteit te melden. Voorwaarde hiervoor is uiteraard dat de game gespeeld gaat worden. In Katwijk gebeurde dit dus iets meer dan 100 keer. Het rapport vermeldt het volgende over de gemeente waarin dit onderzoek plaatsvond: “In Valkenswaard hebben er 170 teams deelgenomen aan de game Eenheid 75, in Leudal 83 en Nederweert 92.”
