Gemeente Delft bereikt akkoord over warmtenet

Delft zet een nieuwe stap naar de aanleg van een warmtenet, dat zeker 6.000 huizen in de stad moet gaan verwarmen via heet grondwater vanonder Delfgauw. Dit terwijl andere steden in groten getale stoppen met dergelijke plannen, omdat het onbetaalbaar zou zijn en veel te hoge kosten voor gebruikers oplevert. 
De betrokken partijen bij het ondertekenen van de deal.

Wethouder Maaike Zwart, die energietransitie in haar portefeuille heeft, zegt dat ‘deze commotie in Delft niet speelt’. Afgelopen week tekenden zij en de betrokken partijen overeenkomsten die ervoor moeten zorgen dat het aan te leggen warmtenet niet alleen schone, maar ook ‘betaalbare’ warmte levert. Vanaf eind 2025 worden de eerste woongebouwen aangesloten op het warmtenet. Voordat de aanleg kan beginnen, moet er nog wel een definitieve vergunning van het ministerie van economische zaken en klimaat (EZK) komen. Deze wordt binnen twee maanden verwacht. Ondanks eerdere problemen bij boringen van Geothermie Delft verwacht de wethouder dat de vergunning er komt. 

Niet wachten op Den Haag 
Terwijl de Tweede Kamer zich buigt over een wet die gemeenten mogelijkheden moet bieden om warmtenetten te maken die enigszins betaalbaar zijn, zegt Zwart dat ze hoopt dat die wet er komt, maar dat deze niet noodzakelijk is voor de uitvoering van dit project. “Om het warmtenet nu voor elkaar te krijgen zijn we al maanden, zelfs jaren bezig. Het is toevallig dat dit nu samenvalt met de besprekingen over die wet”, vertelt de wethouder tijdens een persgesprek. Volgens haar hoeft Delft dan ook niet te wachten op Den Haag: “Alle partijen hebben de handtekeningen gezet onder dit project.” De vraag is hoe het kan dat het in Delft blijkbaar lukt een betaalbaar warmtenet aan te leggen, terwijl dit soort plannen in veel andere gemeenten op de klippen lopen.  

Vijf ‘succesfactoren’ 
Zwart vindt het ‘ongemakkelijk’ om een vergelijking met andere steden te maken. Er zijn volgens haar namelijk grote verschillen met andere gemeenten wat betreft warmtebronnen en andere omstandigheden. Wel wil zij erop ingaan hoe het kan dat het in Delft uiteindelijk wel gelukt is. Zij benoemt hierbij vijf ‘succesfactoren’. Ten eerste is er volgens haar sprake van goede samenwerking tussen de betrokken partijen, zoals de woningcorporaties, warmtenetbeheerder NetVerder, leverancier InWarmte, en warmtebron Geothermie Delft BV. Ook zegt Zwart dat er transparant gewerkt is, zodat de betrokkenen van elkaar wisten wat er nodig was om tot een overeenkomst te komen. 

Ten derde wijst Zwart erop dat er al de nodige subsidies zijn binnengeharkt. Zo heeft Delft 19,6 miljoen euro uit de subsidiepot genaamd ‘Nieuwe Warmte Nu’. Deze staat nu bekend als ‘Warmtenetten InvesteringsSubsidie’ (WIS). Daarnaast is er een subsidie voor de warmtebron, aardwarmte. Dit wordt deels gesubsidieerd door ‘Stimulering Duurzame Energieproductie’ (SDE). Ook heeft Delft een eigen warmtebron: geothermie. Tenslotte is er het feit dat de wijken waarin de eerste aansluitingen komen, Voorhof en Buitenhof, een hoge dichtheid van gebouwen waar warmte nodig is hebben en daarmee bij uitstek geschikt zijn voor een warmtenet.  

Gezicht op flats in Buitenhof en Voorhof | Joram Niesse

Boven of onder de gasprijs? 
Door deze punten is het, volgens de wethouder, mogelijk om te zorgen voor betaalbare warmte vanuit het warmtenet. De verschillende partijen hebben afgesproken dat de prijs van het warmtenet bij aansluiting gelijk blijft aan de kosten die je betaalt voor gas. Daarna moeten de prijzen betaalbaar blijven. En gaan mee met inflatie. In het onverwachte scenario dat de gasprijs erg zakt, kan het warmtenet duurder zijn. Linda Schalkwijk, directeur van woningcorporatie Woonbron zegt daarover: “Het moet altijd betaalbaar blijven.” 

Daarbij is het de verwachting dat gasprijzen juist stijgen. Wybe Theijse, die als ‘warmteregisseur’ betrokken is bij het project, legt uit: “De regering wil er juist op aansturen dat mensen van het gas af gaan. Dus de aanname is dat belasting op gas zal stijgen, waardoor de gasprijs waarschijnlijk hoger zal zijn.” Zwart voegt toe dat we simpelweg van het gas af gaan: “Je wil iets anders en dan moet je niet de hele tijd gaan vergelijken met dat wat je niet meer wilt." 

‘Revolverende subsidie’ 
Voor dit omvangrijke project maakt de gemeente gebruik van een ‘revolverende subsidie'. Dit houdt in dat de gemeente geld uitleent, dat op een later moment terugbetaald wordt. Theijse legt uit: “De gemeente wil naar de toekomst kijken. Dat kan, maar dan hebben we bijvoorbeeld iets grotere buizen nodig, wat een grotere investering vraagt. Dan kunnen we meer warm water pompen en meer huizen aansluiten.” Het idee is dan ook dat er in de toekomst nog meer huizen aangesloten moeten worden dan de 6000 die vanaf eind 2025 aan de beurt zijn. De wethouder neemt de ambitie van ‘15.000 woningen’ in de mond. Wanneer het project in een volgende fase komt en er meer woningen aangesloten worden, moet de gemeente de lening stap voor stap terugbetaald krijgen. 

Huurders 
Schalkwijk is zeer tevreden met de deal. Zij zegt: “Wij hebben met onze huurders gesproken en wij zijn ervan overtuigd dat dit de beste oplossing is.” Marcel Koelewijn, secretaris van de huurdersraad van Woonbron, reageert: “Ik zie genoeg voorwaarden in de contracten, om de prijzen normaal te houden.”

Zie ook:

‘Niet huurders laten opdraaien voor hoge kosten aardwarmte’

‘Echt politiek ingegaan om mensen te helpen van aardgas af te komen’