Klimaatsubsidie Delfland werkt te goed: ‘Bewoners tussen wal en schip geraakt’

Julian Gommers begon vorig jaar met het verbouwen van zijn huis in Delft. Hij wilde ook graag een sedumdak laten leggen, een groen mosdak dat regenwater langer bewaart. In juni vroeg hij telefonisch bij het Hoogheemraadschap Delfland of er nog geld in het potje zat voor een bijdrage aan zijn werkzaamheden, die garantie kreeg hij. Toch bleek na afloop van de werkzaamheden in augustus het potje op, hij kreeg niets.

Gommers ging in bezwaar, in een daarop volgende hoorzitting kreeg hij te horen dat hij niet de enige was. Er zouden heel wat klachten en mails zijn binnen gekomen over misgelopen subsidiegeld, wat ook blijkt uit notulen van deze hoorzitting die Omroep Delft en Omroep West hebben ingezien. Tientallen mensen zouden naast het net hebben gevist.

Al jaren stellen het Hoogheemraadschap Delfland en de grote gemeenten in onze regio ieder jaar een subsidie beschikbaar voor bewoners en bedrijven om ‘klimaatadaptieve maatregelen’ te treffen, om zo hittestress en overlast door weersextremen tegen te gaan. Dat kan dus door het aanleggen van een groen mosdak, het aanleggen van een ondergrondse wateropvang of door een groene greppel in een straat aan te leggen met meerdere bewoners. Het Hoogheemraadschap Delfland stelde daar in 2021 zo’n 385.000 euro voor beschikbaar met twee verschillende regelingen.

Het probleem zit volgens Gommers in de aard van de regeling. ‘Je kon pas geld aanvragen nadat je de maatregel getroffen had of al had aangelegd. Dat is met dit soort dingen onhandig, het zorgde ervoor dat tientallen mensen uiteindelijk tussen wal en schip zijn geraakt. Ik ben daar helaas één van’, vertelt Gommers.

Voor hem ging het overigens niet om het geld dat hij zou krijgen. ‘Voor mij gaat het gewoon om het principe. Op deze manier loop je gewoon een groot risico wanneer je middels zo’n subsidie mee wil doen aan een beter klimaat. Dat is uiteindelijk iets dat we met zijn allen moeten doen. Het werkt wat mij betreft gewoon participatiemoeheid in de hand’, gaat Gommers verder.

Dat de subsidies voor klimaatadaptie snel op gaan lijkt op het eerste oog een succes voor het Hoogheemraadschap. Het doel was om de stimuleringsregeling zo laagdrempelig mogelijk te maken met zo min mogelijk administratie. Dat succes krijgt toch op bepaalde vlakken een nare bijsmaak voor Delfland. Een woordvoerder geeft aan te begrijpen dat mensen teleurgesteld zijn geraakt.

‘Wij vinden het ook jammer dat we niet meer mensen dat financiële duwtje konden geven om maatregelen te nemen. Maar zo werkt dat bij deze stimuleringsregeling, op is op’, vertellen een woordvoerder van Delfland en Hoogheemraad Manita Koop (CDA)‘Wij hebben niet kunnen voorzien dat het stimuleringsbudget zo snel zou opraken’, laat een woordvoerder van Delfland weten op navraag naar de kwestie.

Het Hoogheemraadschap Delfland is overigens niet de enige instantie met zo’n subsidie. Ook de gemeente Leiden, Leidschendam-Voorburg en Den Haag hebben een soortgelijke stimuleringsregeling. De gemeenten maken echter geen gebruik van die ‘op-is-op’ structuur. Juist om dit soort situaties te voorkomen.

Toch ging het geld in Leiden redelijk snel op, daar was het geld eveneens voor de zomer op. Een verklaring daarvoor ligt in de lockdowns, waardoor meer mensen aan huis zijn gaan klussen. In Den Haag en Leidschendam-Voorburg zijn de regelingen nooit opgegaan. ‘Er is dus niemand tussen wal en schip geraakt’, laat een woordvoerder van de gemeente Den Haag weten.

Toch klinkt er ook kritiek op de regeling vanuit het Hoogheemraadschap. PvdA-fractievoorzitter Leon Hombergen ziet dat de stimuleringsregeling niet goed genoeg doordacht is. Hij is voornemens om schriftelijke vragen te stellen aan de Hoogheemraden. ‘Het geld komt nu niet op de juiste plek terecht, niet bij de mensen die je juist over de streep wil trekken om klimaatmaatregelen te treffen.’

Volgens hem duiken juist mensen die dergelijke maatregelen toch wel kunnen treffen nu op de regeling, omdat het risico voor ze relatief gezien klein is. Mensen die het minder breed hebben kunnen niet uitgaan van een garantie.

‘Dat komt doordat het gaat om een regeling waarbij je achteraf je bonnetje inlevert. Je loopt dan het gevaar dat wanneer je start, het geld van de regeling al bijna op is. De combinatie van aanvraag achteraf met op=op is dan niet wat je wil, met name voor degenen die zo’n subsidie echt nodig hebben’, sluit Hombergen af.

Ook zal Hombergen vragen om compensatie voor de bewoners die al maatregelen hadden getroffen, maar geen geld konden krijgen. Hoogheemraad Manita Koop (CDA) weet in ieder geval zeker dat dit niet mogelijk is. ‘Daar moet ik duidelijk in zijn, op is nu eenmaal echt op. We hebben nu niet de financiële middelen om iedereen te compenseren’, sluit zij af.