Nog geen verbod op fossiele reclame, XR blijft actievoeren

De Delftse gemeenteraad komt (nog) niet met een verbod op reclame voor bedrijven in de fossiele industrie, tot frustratie van Extinction Rebellion (XR). Vooral praktische bezwaren stonden een verbod in de weg. XR reageert: “Bij uitstel blijven we staren naar kleine beren op de weg, terwijl de klimaatcrisis doordendert.”

Protestposter van XR | Bron: XR
 
De discussie in de gemeenteraad van donderdag 6 maart was behoorlijk fel, toen er een motie over het verbieden van ‘fossiele reclames’ op tafel kwam. Politieke partijen die zich in willen zetten voor de klimaatkwestie kwamen met het plan om reclames voor bedrijven in bijvoorbeeld de olie-industrie te weren uit Delftse bus- en tramhokjes. 

 

Praktische bezwaren
Het voorstel was eigenlijk nog breder: GroenLinks, Volt, PvdA en de ChristenUnie wilden geen bushokjesreclame meer van bedrijven die ‘gemeentebeleid ondermijnen’. Hierbij werd naast reclame voor bedrijven in de fossiele industrie bijvoorbeeld ook gekeken naar reclames voor fastfoodbedrijven, die eveneens een levensstijl promoten die niet in de smaak valt bij de gemeenteraadsleden achter de motie.

 

Verschillende partijen maakten zich zorgen. De VVD had principiële bezwaren. De liberalen zien een beperking in de keuzevrijheid van Delftenaren in het voorgestelde verbod. Daarnaast hadden verschillende partijen praktische bezwaren, want hoe krijg je een verbod op bepaalde reclames juridisch dichtgetimmerd? En welke reclames zijn dan verboden? “Mag McDonald's nog wel reclame maken met salades?” vroeg CDA’er Gerrit Jan Valk zich af.

 

Zere been
De partijen die de motie op hadden gesteld, hadden moeite antwoord te geven op zulke praktische vragen. En ook de tekst van hun motie bood geen uitkomst. Daardoor zagen de vier partijen achter het voorstel zich genoodzaakt hun motie in te trekken. 

 

Maar het intrekken van de motie is dan weer tegen het zere been van protestgroep Extinction Rebellion. Niet lang voordat het voorstel om onder meer fossiele reclames te verbieden op de politieke tafel kwam, begon de milieugroep met een actie waarbij reclameposters voor oliereuzen en andere milieuvervuilers in bushokjes vervangen worden door XR-posters. 

 

Verdere acties
Nu laat de protestgroep weten dat de praktische bezwaren die het voorstel nu tegenhielden een Delfts verbod helemaal niet hoeven te stoppen. Over dit soort ‘kleine beren op de weg’ schrijft XR: “De gemeente Den Haag heeft fossiele reclame verboden via de Algemeen Plaatselijke Verordening. Daarin wordt een aantal definities gehanteerd. Die zou de gemeente Delft in eerste instantie zó kunnen overnemen. Dat zou een mooi begin zijn en later kan dat dan worden uitgebreid met fast food, fast fashion en dierlijke producten.”

 

Hoe nu verder? De kans lijkt groot dat er in de toekomst een nieuw voorstel zal komen om bepaalde reclames te weren uit de bus- en tramhokjes. Vanuit GroenLinks kwamen geluiden dat een scherper geformuleerde versie van het teruggetrokken voorstel niet lang uit zal blijven. Dat er voor nu wel reclames voor bedrijven in de fossiele industrie toegestaan blijven leidt XR tot de conclusie dat actie in Delft nodig blijft: “Zolang fossiele reclame nog niet verboden is, zullen wij actie blijven voeren.”

 

Andere steden
Een verbod op fossiele reclames bestaat, zoals XR al aangeeft, in enkele steden in Nederland. Zo zijn reclames voor bijvoorbeeld vliegreizen en auto’s met een vervuilende motor sinds 1 januari dit jaar niet meer toegestaan in Den Haag. Amsterdam was in 2020 de eerste stad ter wereld die voor zo’n soort verbod koos.