Ook in Delft neemt online criminaliteit toe
De afgelopen jaren is het aantal traditionele misdrijven zoals woninginbraken en straatroven afgenomen. Maar terwijl de criminaliteit op straat daalt, verschuift het werkveld van criminelen steeds meer naar het internet. Online criminaliteit, zoals phishing en spoofing, groeit explosief. Presentator Frans van Rijnswou sprak bij Omroep Delft met de Delftse politieman John Scheele.
"Spoofing is een vorm van bedrog waarbij iemand zich voordoet als een betrouwbare organisatie, zoals een bank, overheidsinstantie of een bedrijf," vertelt Scheele. "Ze proberen zo jouw persoonlijke gegevens of geld te stelen. Dit kan via e-mail, telefoon of nepwebsites gebeuren."
Recent waarschuwde de politie nog voor criminelen die zich voordeden als Meld Misdaad Anoniem. "Die organisatie belt je nooit. Het zit al in de naam: het is anoniem. Toch worden mensen erin geluisd omdat de criminelen via slinkse wegen alles laten lijken alsof het echt is."
Hoe werkt het
Scheele legt uit hoe geraffineerd de werkwijze van criminelen is. "Bij e-mailspoofing sturen ze berichten die lijken te komen van een vertrouwde bron, zoals je bank of een betaaldienst als PayPal. Vaak bevatten die e-mails een link die je moet aanklikken. Doe je dat, dan kunnen criminelen malware op je apparaat installeren of je gevoelige gegevens stelen."
Bij telefoonscams wordt vaak druk uitgeoefend. "Je krijgt bijvoorbeeld een telefoontje van iemand die zich voordoet als medewerker van de politie of een bank. Ze proberen je te overtuigen om direct te handelen. Trap daar niet in. Als je twijfelt, verbreek de verbinding en bel zelf naar de organisatie die ze beweren te zijn."
Een andere veelgebruikte methode is het namaken van websites. "Criminelen creëren een valse website die bijna exact lijkt op een echte, bijvoorbeeld die van een bank. Vaak zit er een kleine afwijking in het webadres, zoals een extra letter of cijfer. Let daar goed op."
Hoe kun je jezelf beschermen
Volgens Scheele is alertheid het belangrijkste wapen tegen spoofing. "Wees wantrouwig. Kijk goed naar het webadres (URL) van een site. Vertrouw geen e-mails waarin je wordt aangesproken met 'Geachte heer/mevrouw' zonder je achternaam erbij. Banken en overheidsinstellingen gebruiken altijd je volledige naam. Let ook op taalfouten in berichten."
Verder benadrukt hij dat je je nooit onder druk moet laten zetten. "Als een e-mail of telefoontje je dwingt om direct actie te ondernemen – zoals een betaling doen of je gegevens delen – is dat een grote rode vlag. Realiseer je dat als je vandaag niet betaalt, je morgen nog steeds kunt betalen. Laat je niet opjagen."
Slachtoffers schamen zich
Veel mensen voelen schaamte als ze slachtoffer worden van spoofing. "Ze denken dat ze dom zijn omdat ze erin getrapt zijn," zegt Scheele. "Maar het kan iedereen overkomen. Criminelen zijn ontzettend overtuigend en maken handig gebruik van stress en tijdsdruk. Het is belangrijk om te weten dat je fouten mag maken. Bel bij twijfel altijd zelf je bank of de instantie die contact met je zoekt."
Spoofing is een groeiend probleem, maar met waakzaamheid en een gezonde dosis wantrouwen kun je veel ellende voorkomen. "Blijf alert, geef nooit je persoonlijke gegevens zomaar weg. Blijf voorzichtig," besluit Scheele.
