Rijk doet niet veel meer met zorgen burgers over geothermie

Dit blijkt uit de reactie van Vijlbrief op nu ook door hem gepubliceerde lijst met 17 ‘zienswijzen’, die tot eind maart bij het rijk konden worden ingediend. Sommigen van die brieven zijn mede ondertekend door bij elkaar 99 anderen. Allemaal gaan ze over het idee om duizenden flatwoningen in Buitenhof en Voorhof en ook vele TU-gebouwen en studentenhuizen op de campus te gaan verwarmen met geothermie – heet water uit de diepe ondergrond van de Delfgauwse wijk Emerald.

Tegelijk met de openbaring van die behoorlijk zorglijke brieven geeft de staatssecetaris in wezen zijn definitieve zegen aan een ingrijpend nieuw energieplan om in Delft van het aardgas af te komen. De bedoeling is dat wordt overgestapt op duurzamere verwarming van woningen en gebouwen in de stad met heet water uit de diepe ondergrond van de Delfgauwse wijk Emerald. Daar bevindt zich een oude zeebodem, met daarin opgeslagen water van dik 80 graden. Die bron moet naar schatting zo’n 30 jaar lang voldoende warmte moet leveren voor blokverwarming van duizenden huurflatwoningen in Buitenhof en Voorhof, plus ook veel TU-gebouwen en studentenwoningen op de campus. Het idee daarvoor komt van Geothermie Delft, een samenwerkingsverband van de TU, Shell, staatsenergiebedrijf EBN en ook de concrete uitvoerder Aardyn.

Van de staatssecretaris mag dit project in principe gaan starten. Officieel echter kunnen de 17 zienswijze-indieners en hun mede-ondertekenaars nog tot 16 juni in beroep gaan tegen dit overheidsstandpunt. Bij die   bezorgde groep van 17 en aanhang behoren geen gezaghebbende instanties meer als TNO en Staatstoezicht op de Mijnen. De laatste is de belangrijkste toezichthouder op booractiviteiten in Nederland. Hun visie op het Delftse plan hadden ze al eerder ingediend bij Vijlbrief. Ook de gemeenten Delft en Pijnacker-Nootdorp hebben nu geen opmerkingen meer ingeleverd. 

Uit Voorhof en Buitenhof blijken helemaal geen reacties gekomen op de omwenteling, alhoewel dit de stadswijken zijn waar centrale flatverwarming op aardgas zal worden vervangen door blokverwarming via heet water uit die zeebodemlaag onder Emerald. De meest fundamentele bezwaren en zorgen die nu nog op tafel liggen werden na de druk bezochte geothermie-informatiemarkt van twee maanden geleden ingediend door twee grote belangenorganisaties: TU Noord (Wippolder en wijk richting campus) en Bewonersvereniging Delfgauw en actiegroep ‘Verantwoord Geothermie Pijnacker-Nootdorp.

Bij deze Delftse buurgemeenten luidt de kritiek vooral dat er te weinig zekerheid is over de afhandeling van eventuele schades bij dit grote geothermie-project, bij voorbeeld door bodemverzakkingen. “De uitvoerder van het project (het commerciële bedrijf Aardyn, redactie) is ook degene die verantwoordelijk is voor het uitkeren van schadevergoedingen. Deze constructie kennen we maar al te goed van het Groningen dossier. Mocht het ook in dit project mislopen, dan staat de burger daarmee potentieel een pijnlijk en langdurig proces te wachten om zijn recht te halen. Het argument van uw medewerker tijdens de informatiemarkt: "Dat is nu eenmaal de wet", lijkt ons niet valide. Geen wet verbiedt de overheid hiervoor een fonds in te stellen. Wij verwachten als omwonenden dat als wij door overheidsbesluiten worden blootgesteld aan risico's, dat diezelfde overheid ons ook beschermt tegen eventuele daaruit voortvloeiende schade”, aldus de klacht van Delfgauwse/Pijnackerse kant.

Deze bezwaarmakers willen nu alsnog ook een deugdelijke risico-analyse over de potentiële gevaren voor woningen in de omgeving van de boorputten en leidingen.  Een individuele briefschrijver zou willen dat de gemeente Pijnacker-Nootdorp zich inspant om de heetwaterbron onder de wijk Emerald te benutten voor geothermie-verwarming van huizen in het eigen dorp. Een andere inzender vraagt zich weer af waarom Buitenhof en Voorhof niet kunnen worden verwarmd met uit de Rotterdamse industriegebied heet restwater dat via een buis van ‘Warmtelinq’ pal langs die wijken loopt (Prinses Beatrixlaan).  

De Wippolderse belangengroep TU Noord dringt erop aan om alsnog te regelen dat bij eventuele bodemtrillingen niet alleen overheden, maar ook de bewoners worden geïnformeerd over wat er aan de hand is. Ook vraagt deze groep zich bezorgd af of er wel voldoende back-up is, een reserve-systeem, dat bij onverhoopte uitval van de geothermiebron toch warm water bezorgt in Delft. 

Alle 17+99 ondertekende brieven over het geothermie-plan zijn hier te vinden. 

Na de sluiting half juni voor de vervolgronde, het indienen dus van bezwaarschriften tegen de afwijzing dit ogenblik door staatssecretaris Vijlbrief van verreweg de meeste in maart ingediende ‘zienswijzen’, volgt komende zomer de laatste protestprocedure. Daarna, in de herfst, breekt het moment aan voor een écht definitief besluit over het door de gemeente Delft ondersteunde aardwarmte-project van het Geothermie Delft consortium. De slotvergunning zal naar alle waarschijnlijkheid dan niet meer door de nu demissionaire staatssecretaris D66’er Vijlbrief worden afgegeven, maar na de kabinetsformatie een zaak zijn voor zijn opvolger uit de gelederen van PVV, NSC, VVD en BBB.