Snelfietspad wordt bom onder verhoudingen in de gemeenteraad

Een fietspad tussen Delft en Rotterdam Alexander, om ervoor te zorgen dat mensen voor plezier of voor werk snel van de ene naar de andere stad kunnen. Dat klinkt helemaal niet als een gek idee. Hoe kan het dan dat juist dit plan ertoe leidde dat er afgelopen dinsdagavond vier bezorgde burgers inspraken in een vergadering van de raadscommissie ‘Ruimte en Verkeer’? Hoe kan het dan dat dit plan de verhoudingen tussen coalitie en oppositie op scherp zet?

Want dat de verhoudingen op scherp stonden deze dinsdagavond was vanaf de eerste seconde duidelijk. Ter illustratie: nog voordat het debat was begonnen, steggelden de partijen over de te verdelen spreektijd. Met name de heer Koelewijn (Hart voor Delft) wilde graag uitgebreid de tijd voor zijn betoog. De heer Gommers (STIP) vond een relatief korte maximale spreektijd per fractie voldoende, aangezien er maar twee agendapunten waren.

Toen het debat dan daadwerkelijk begon, kwam al snel naar voren waar de duidelijk aanwezige irritatie vandaan kwam. Valk, die het spits mocht afbijten, memoreerde dat dit onderwerp pas ging spelen in de Delftse politiek, toen hij door een collega-CDA’er uit de gemeenteraad van Pijnacker-Nootdorp gewezen werd op dit project. “Naar de Delftse gemeenteraad is geen raadsvoorstel gestuurd. Dit is niet de eerste keer dat wij niet goed geïnformeerd worden.” Dit gebrek aan informatie is voor veel raadsleden een groot pijnpunt, omdat deze plannen verstrekkende gevolgen hebben op gebieden van financiën tot ecologie.

Wat Valk betreft is de maat vol. Hij sloot zijn betoog af: “In de raad wil het CDA door middel van een motie een uitspraak doen over de wenselijkheid van het plan, en een politieke uitspraak over het proces en de betrokkenheid van de raad.” Aan Omroep Delft vertelde Valk waaraan gedacht mag worden bij ‘een politieke uitspraak’: “Dan kun je denken aan een motie van afkeuring, of treurnis.” Valk gaf hierbij aan: “Zo’n motie haalt het waarschijnlijk niet, omdat het wordt weggestemd door de coalitiepartijen. Het geeft daarentegen wel een signaal af.”

De vier aanwezige insprekers willen natuurlijk niet alleen een politiek signaal. Zij maken zich zorgen over wat dit fietspad voor gevolgen heeft voor hun leefomgeving. Zo is er de heer Koumans. Hij ageerde fel tegen een fietsecoduct over snelweg A13, dat onderdeel uitmaakt van de geplande route: "Het gebruik van de term ‘ecoduct’ is belachelijk. Dit is greenwashing.”

Voor deze opmerking kreeg meneer Koumans bijval vanuit de commissie. Kyra Gremmen (Volt) vertelde dat al is aangetoond dat ecoducten die ook een andere functie hebben, zoals fietsen, weinig tot geen zin hebben als ze minder dan 10 meter breed zijn. In de huidige plannen gaat het om een ecoduct dat ongeveer drie meter breed zal zijn. Hierom sprak ook Gremmen van ‘een pijnlijk voorbeeld van greenwashen’, omdat dit onderdeel van het plan gepresenteerd wordt als iets dat goed is voor de natuur, terwijl dat, volgens Gremmen, “nog maar moet blijken.”

Naast de klacht over greenwashing, zijn er zorgen over de effecten op de natuur van deze ‘fietssnelweg’, zoals het pad wordt genoemd door verschillende sprekers. De route loopt namelijk dwars door natuurgebied de Ackerdijkse plassen. Jos Hogervorst, die namens een natuurgroep die dit gebied wil beschermen insprak, stelt: “Een traditioneel fietspad is hier totaal onmogelijk.” Hij licht deze stelling toe door voor te lezen uit een boek,dat mede door het Hoogheemraadschap van Delfland geschreven is, over dit natuurgebied. In de door Hogervorst gekozen passage gaat het over bomen en grote werktuigen die spontaan wegzakken in de zachte, natte veengrond van dit gebied.

Omdat een ‘traditioneel fietspad’ onmogelijk is, zijn er andere oplossingen nodig. Daarom is er, volgens Hogervorst, alleen al voor de aanleg van het ecoduct ‘vier vrachtwagens vol met piepschuim’ nodig. Dit lichte materiaal is nodig voor de constructie, maar is niet goed voor de natuurlijke omgeving. Wanneer wethouder Huijsmans gevraagd werd naar het gebruik van piepschuim voor de aanleg van de fietsroute, wilde zij bevestigen noch ontkennen dat het verhaal van Hogervorst klopt: “Dat moet verder uitgewerkt worden in de volgende fase van de planvorming.”

Waar dit dus nog niet in steen gebeiteld staat, willen college en coalitie van geen wijken weten wat betreft de route van het fietspad. Insprekers en commissieleden dragen verschillende alternatieven aan. Sommigen doen dit vanuit het oogpunt van verkeersveiligheid, anderen om de rust in het natuurgebied te beschermen. Vanuit wat voor hoek het ook komt, de grote coalitiepartijen willen er niets van weten. Jeanique Romeijnders zegt namens GroenLinks: “Een alternatief lijkt mij niet handig in verband met de financiering van de MRDH.”

Hiermee drukte Romeijnders op een gevoelig punt in deze discussie. De MRDH (Metropoolregio Rotterdam Den Haag) is een samenwerking tussen verschillende gemeenten in deze regio, voornamelijk op het gebied van vervoer. Deze organisatie zit achter de plannen voor de fietsroute en financiert ze voor maximaal 70%. Wat niet bekend was, totdat het CDA er schriftelijke vragen over stelde, is dat deze subsidie een belangrijk onderdeel is van de financiering van de Gelatinebrug in Delft. Deze geplande brug tussen industriegebied de Schieoevers en de Campus van de TU is al langer een heet hangijzer in de gemeenteraad. De kosten waren voor veel partijen al behoorlijk aan de hoge kant voor een fietsbrug. Nu bleek dat het nog eens duurder kan worden. De MRDH verlaagt namelijk de maximale bijdrage, als de gehele fietsroute, waar deze brug onderdeel van is, niet aangelegd wordt.

Ondertussen noemde Koelewijn de financiering van de MRDH ‘een dure sigaar uit eigen doos’. In gesprek met Omroep Delft licht hij dit verder toe: “De MRDH is begonnen als een gemeenschappelijke regeling tussen de gemeenten in deze regio, met name om voor goed openbaar vervoer te zorgen.” De organisatie is dit doel volgens Koelewijn echter voorbijgeschoten: “Het trekt steeds meer macht naar zich toe.” Ondertussen staat het democratisch gehalte van de MRDH ter discussie. De klacht gaat al langer rond dat de bestuurscommissies, bestaande uit burgemeesters en wethouders van de aangesloten gemeenten, beslissingen nemen waar afgevaardigde gemeenteraadsleden weinig over kunnen zeggen. Maar het gaat dus wel om beslissingen over gemeenschapsgeld.

“Subsidies zijn belangrijke hefbomen voor doelen”, zegt Bert van der Woerd (ChristenUnie). Omdat het echter toch nog steeds gaat om het uitgeven van gemeenschapsgeld, doet hij een oproep aan het college: “Neem de raad voortaan mee in zulke grote dossiers.” De roep om helderdere communicatie is groot. De heer Krishnasing (VVD) noemt de huidige gang van zaken ‘een doorn in het oog’. Hierbij zegt hij ook: “Dit plan kunnen wij niet meer uitleggen aan inwoners.”

Met zijn vele haken en ogen is dit ook een moeilijk dossier. Naast alle bestaande bezwaren, deed Koelewijn gisteravond een nieuwe duit in de goedgevulde zak. Hij vroeg hoe het zit met de roeiverenigingen Laga en Proteus-Eretes, “Is er onderzocht of deze met de specificaties van de Gelatinebrug het water wel opkomen?” Wethouder Huijsmans reageert dat de gespecificeerde doorvaarthoogte van 2,5 meter voldoende is voor de roeiboten. In gesprek met Omroep Delft vertelde Koelewijn dat het probleem niet zit in de roeiboten zelf: “Eerder was de doorvaarthoogte gespecificeerd op 3 meter. Daarmee kan 65 tot 70 procent van de pleziervaart onder die brug door. Met 2,5 meter is het opeens 65 tot 70 procent dat niet door kan. Hierdoor gaan er opstoppingen ontstaan voor de bruggen. De roeiverenigingen liggen precies bij de plekken waar die opstoppingen komen, dus deze paradepaardjes van de TU komen straks het water niet op.”

Koelewijn zou het liefst zien dat het plan voor de Gelatinebrug helemaal van tafel gaat. Dit zien weinig andere partijen zitten. Ook Valk benadrukt in de vergadering dat “het van belang is de Gelatinebrug te bouwen.” Echter moet dit zijns inziens ‘niet ten koste van alles gaan’. De politieke gevolgen moeten nog duidelijker worden. De meeste partijen gaven aan op de discussie terug te komen in de volgende raadsvergadering die op 4 april plaatsvindt. Ondertussen blijven de belanghebbenden die de moeite namen om naar de vergadering te komen achter met een gevoel van onbegrip. Eén van hen zegt tegen Omroep Delft: “Ik snap niet dat het onmogelijk is een paar onverharde paden te asfalteren voor een alternatieve route, maar er wel een ecoduct van 20 miljoen euro gebouwd wordt.”