TU Delft weert ruim 100 buitenlandse onderzoekers vanwege veiligheidsrisico’s

Deze gegevens komen voort uit een navraag die de NOS deed bij grote Nederlandse universiteiten. De NOS weet ook dat de reden om bepaalde onderzoekers te laten keuren door veiligheidsteams is dat men wil voorkomen dat ‘gevoelige kennis en technologie’ in verkeerde handen komt. 

De TU Delft is in het bijzonder interessant voor buitenlandse inmenging. Dit is immers de grootste technische universiteit van het land en hier vindt onderzoek plaats, dat voor verschillende landen uiterst interessant kan zijn. Hierbij kan gedacht worden aan raketonderzoek.

Hierbij is het ook van belang dat landen als China, Rusland of Iran geen invloed krijgen op het onderwijs in Nederland. Dergelijke dreigingen worden in Nederland serieuzer genomen sinds 2022. In dat jaar waarschuwde de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid dat China hoogwaardige technologie zou willen  stelen via digitale aanvallen op Nederlandse kennisinstellingen. 

Door middel van een nieuwe wet moeten universiteiten verdere mogelijkheden krijgen om onderzoekers te screenen. Deze screenings moeten uitgevoerd gaan worden door Justis, de instantie achter de verklaring omtrent gedrag (VOG). Daarbij moet de procedure bindend worden: een onderzoeker die negatief beoordeeld wordt, mag dan echt niet meer worden aangenomen. Mogelijk moeten in de toekomst zo’n 10.000 masterstudenten en onderzoekers gescreend worden. 

Opvallend is dat er grote verschillen bestaan tussen verschillende universiteiten in het aantal buitenlandse onderzoekers dat wordt afgewezen. In Delft gaat het om 15 procent, terwijl bij de TU Eindhoven 30 procent van het aantal onderzochte onderzoekers wordt geweigerd. Dit heeft er mogelijk mee te maken dat de universiteiten anders omgaan met het voorleggen van onderzoekers aan de veiligheidsteams.