TU-onderzoeker kweekt liters donorbloed in lab: ‘nooit gedacht dat dit mogelijk zou zijn'
Het klinkt bijna als science fiction: gekweekt donorbloed zonder donor. Voor operaties en traumazorg is namelijk vaak veel bloed nodig, en dat is niet altijd beschikbaar. TU-onderzoeker Joan Gallego heeft mogelijk dé doorbraak gevonden en is nu in staat om liters bloed te kweken.
Gallego heeft zijn promotieonderzoek in samenwerking met Marieke von Lindern van Nederlandse bloedbank Sanquin gedaan. Zij noemt de ontwikkeling een ‘doorbraak’. “We hebben een enorme sprong voorwaarts gemaakt dankzij het promotieonderzoek van Joan. Ik had nooit gedacht dat dit mogelijk zou zijn. Er is wereldwijd een tekort aan donorbloed, daarom hebben we kweekbloed nodig. Als we succesvol zijn, zou dat voor velen een enorme hulp zijn”, zegt Von Lindern tegen Delta.
Volgens Von Lindern is bloed erg zeldzaam. Er zijn mensen, zeker met een zeldzame bloedgroep, die soms erg lang moeten wachten op een operatie. Gewoonweg omdat er voor hen niet genoeg donorbloed beschikbaar is. Daarom moet regelmatig donorbloed worden geïmporteerd, bijvoorbeeld uit Australië. Het kweekbloed van Gallego zou hiervoor een oplossing kunnen zijn.
25 duizend petrischaaltjes
Sanquin doet al jaren onderzoek naar het kweken van rode bloedcellen. Dit lukte tot dusver alleen nog maar op petrischaaltjes. Voor één bloed transfusie zouden meer dan 25 duizend petrischaaltjes nodig zijn, iets wat ruim 400 duizend euro kost. Gallego’s onderzoek heeft ervoor gezorgd dat er bloed kan worden gekweekt in een bioreactor. Nu kan bloed met liters tegelijk worden gekweekt.
Daarnaast wordt kweekbloed doorgaans met erg dure groeifactoren gemaakt. Door een onderdeel van het onderzoek van Gallego, waarbij een alternatief molecuul wordt gebruikt, kunnen er honderdduizenden euro’s worden bespaard.
Von Lindern hoopt in 2025 te kunnen starten met de eerste klinische proeven. Ze schat tegelijkertijd in dat kweekbloed over ongeveer tien jaar kan worden ingezet bij bloedtransfusies.
Luister hier naar het interview met prof. dr. ir. Luuk van der Wielen in Delft Centraal.
